‘Laat inwoners van Noord nu eens echt meepraten over wat ze nodig hebben’

Het gemeentebestuur wil van alles met Amsterdam-Noord, maar luistert totaal niet naar de inwoners en stadsdeelcommissie, aldus Canan Uyar. ‘We willen niet nog eens honderd jaar wachten op een brug en wonen in wijken waar achterstallig onderhoud de spuigaten uitloopt.’

We hebben een ingewikkeld bestuurlijk stelsel met een college, gekozen volksvertegenwoordigers als hoogste orgaan (de gemeenteraad), een verlengd bestuur en ook nog eens gekozen volksvertegenwoordigers in stadsdelen. De laatste twee horen – helaas – pas als laatste wat er gaat gebeuren en is besloten over hun stadsdeel. Beleid, grote veranderingen en beslissingen worden top-down besloten.

De stad is te groot om alleen vanuit de Stopera te besturen, maar in het huidige stelsel hebben de stadsdeelbesturen weinig bevoegdheden waardoor gekozen volksvertegenwoordigers in de stadsdelen bijna niets kunnen en mogen doen. Terwijl we in stadsdelen toch echt veel dichter bij de bewoners staan.

We zijn aan deze rare constructie gekomen, doordat de gemeente geen zeggenschap uit handen durft te geven. Dat terwijl je dat als gemeente juist moet kunnen en durven. Want: zonder tegenmacht is er geen democratie. Een democratisch stelsel moet burgers tegen politieke macht kunnen beschermen.

Participatiemoeheid

Bovendien werkt het buurtgericht bespreken en oplossen van problemen gewoonweg veel beter dan het opleggen van beslissingen van bovenaf. Neem grote dossiers als bereikbaarheid en verdichting. Daar kunnen we, naar mijn mening, veel betere oplossingen voor vinden wanneer bewoners en volksvertegenwoordigers die dicht bij de buurt staan echt bij het proces worden betrokken. Stadsdeelcommissies in Amsterdam staan nu, als punt bij paaltje komt, machteloos, hoewel ze toch echt gekozen volksvertegenwoordigers zijn.

Niet vreemd dus, dat de burgerparticipatie ver te zoeken was in Amsterdam in 2018-2022. Als ik naar Noorderlingen kijk, zie ik participatiemoeheid. Er is veel frustratie, omdat bewoners wel mogen participeren, maar zich niet gehoord voelden. Het gevoel overheerst dat je mond opentrekken toch niets oplevert. En dus doen inwoners van Noord niet meer of weinig mee.

Kijk naar de participatietrajecten rondom de windturbines, Hoofdgroenstructuur, achterstallig onderhoud, verdichting en bereikbaarheid. Bewoners mochten overal over meepraten, maar wanneer de plannen definitief werden, zagen ze niets van hun inbreng terug in de definitieve versie. Ook hierdoor is het vertrouwen in de politiek tot een dieptepunt gedaald. Vandaar ook de superlage opkomst tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Zelfs de meest betrokken bewoners zijn hun geloof in de politiek kwijt.

Geen brug over het IJ

Maar hoe zit het dan met al die beloofde verbeteringen? Stadsdelen en bewoners zouden meer bevoegdheden en invloed krijgen voor de periode van 2022-2026. Nou, daarvan komt sinds maart 2022 nog maar bar weinig terecht. Zo zagen we toe hoe:

– niet wij, maar een stel lobbyisten over onze bereikbaarheid gaan en de bruggen over het IJ er niet lijken te komen. Sterker nog, we moeten vooral niet zeuren, want elders in Amsterdam wordt wel voor goede verbinding gezorgd;

– onze roep uit Noord voor goede bereikbaarheid in balans met de toekomstige verdichting tot niks leidt, terwijl het college dolenthousiast reageert over geld dat voor het Hamerkwartier is binnengehaald;

– de wethouder beslist over de komst van de windturbines, ongeacht de resultaten van participatieonderzoek;

– mensen die hadden geparticipeerd in gesprekken over de Hoofdgroenstructuur nooit een terugkoppeling hebben gekregen over de ‘wijzigingen’ in het beleidsstuk;

– na jarenlange verwaarlozing door corporaties Amsterdam-Noord de meeste, niet-geïsoleerde, huizen van de stad heeft. En onze bewoners die jarenlang netjes hun huur betaalden nu diep in de energiearmoede en letterlijk in de kou zitten;

– de ongedeelde wijk een utopie is en blijft zolang er niet geïnvesteerd wordt in achterstallig onderhoud, veiligheid, voorzieningen en bereikbaarheid om problemen in wijken op te lossen die al honderd jaar bestaan;

De tijd dringt voor Noord. In het stadsdeel wordt het meest gebouwd, waardoor de bereikbaarheid en mobiliteit gigantisch onder druk zijn komen te staan. Achterstallig onderhoud is een groot probleem, net als armoede, veiligheid en leefbaarheid. Het college wil het woningtekort van Amsterdam oplossen door volop in Noord te blijven bouwen, maar houdt zijn oren en ogen potdicht wanneer we aan de bel trekken over bovenstaande problemen.

Aanpak Noord schiet tekort

Ja, we zijn blij dat het college investeert in Aanpak Noord, maar die aanpak schiet schromelijk tekort. Noord was jarenlang het verwaarloosde kindje van de stad en om dat recht te trekken is meer actie nodig – en snel ook. We willen niet nog eens een eeuwigheid wachten op een brug, nog jarenlang in armoede zwelgen en wonen in wijken waar achterstallig onderhoud de spuigaten uitloopt. We hebben het college met raad en daad nú nodig om de opgestapelde problemen en gebreken aan te pakken. Mochten we ondankbaar over komen, dan is het maar zo, wat mij betreft mag dat ook wel eens na honderd jaar wachten.

Dus bij dezen het dringende verzoek aan het college om met spoed goed naar Noord te luisteren. Geef de macht een keer uit handen en laat het stadsdeel aan de overkant van het IJ niet alleen achter. Dat is wat we willen zien bij een college dat kansengelijkheid hoog in het vaandel heeft staan.